Author :
Abstract
Özel gereksinimli bireylere okuma yazma öğretiminde özel eğitimi bölümü öğretmen adaylarının görüşlerini belirlemeyi amaçlayan bu araştırma betimsel tarama modelindedir. Bu çalışma, Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Özel Eğitim bölümünde öğrenim gören 3. Sınıf öğrencileri (n=36) ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen “Özel Gereksinimli Bireylere Okuma Yazma Öğretimi” ile ilgili yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Bu form, “özel gereksinim türü”, “ öğretim yöntem teknik”, “okuma yazma öğretimi” olmak üzere üç bölümden ve üç sorudan oluşmaktadır. Görüşmeler formla yazılı olarak 40 dakikada toplanmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme formundan elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile sorular bazında değerlendirilmiştir. Veriler temalara ayrılmış ve öğretmen adaylarına ait görüş cümleleri ile örneklendirilmiştir. Elde edilen verilere göre öğretmen adayları okuma yazma öğretiminin zor gerçekleştiği engel türlerini görme (f=16), zihinsel (f=12) ve işitme (f=8)dir. Araştırmanın sonuçlarına göre, görme engellilerde okuma yazma öğretiminin diğer engel türlerine göre zor olmasının sebeplerini anlatan öğretmen adayları özellikle Braille alfabesinin öğretimi ve özelliği ile ilgili sıkıntılara dikkat çekmişlerdir. Zihinsel engellilere okuma yazma öğretiminin zor olmasının en önemli sebeplerini şu şekilde sıralamışlardır: Öğrencilerin algılama ve anlamadaki problemlerinin bulunduğunu, dikkatlerini toplamada ve öğrendiklerini hafızada tutma ve bireylerde kalıcılık, genelleme. İşitme engellilerde ise, işitme kaybından dolayı dil ve konuşma bozuklukları olduğundan iletişim kurma, sosyal etkileşim becerileri zayıf olduğu ve öğrencilerin çabuk unutma sorunları olduğundan okuma yazma öğretiminin güç olduğunu ifade etmişlerdir.
Keywords
Abstract
This research is a descriptive screening model aiming to determine the opinions of teacher candidates in special education department in literacy teaching for special needs individuals. This study was carried out with 3rd grade students (n = 36) in Mustafa Kemal University Faculty of Education Special Education Department. The data of the study used a semi-structured interview form related to the Special Needed Literacy Teaching developed by the researcher. This form consists of three parts and three questions as special needs type, teaching method technique, literacy teaching. Negotiations were collected in 40 minutes in written form. The data obtained from the semi-structured interview form was evaluated on the basis of the content analysis method. The data are divided into themes and exemplified by the opinions of the teacher candidates. According to the obtained data, the teacher candidates are seeing the types of obstacles that difficulty of reading and writing is realized (f = 16), mental (f = 12) and hearing (f = 8). According to the results of the research, prospective teachers who explain the reasons for the difficulty of literacy teaching of visually handicapped compared to other types of obstacles have drawn particular attention to the teaching and the nature of the Braille alphabet. They categorize the most important reasons for the difficulty of teaching literacy to mentally retarded students as follows: keeping students in perception and understanding problems, collecting their attention and learning, retention and generalization in individuals. In the case of hearing-impaired people, communication due to language and speech disorders due to hearing loss is poor, social interaction skills are poor, and students have difficulty in forgetting, thus teaching reading and writing is difficult.
Keywords
- Bağcı Ayrancı, B. ve Karahan, L. (2017). Çağrışım Tekniğinin Yazma Becerisinin Geliştirilmesine Katkısı: Ölçek Geliştirme ve Etkinlik Oluşturma Çalışması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(2), 1148-1177.
- Büyüköztürk, Ş.; Çakmak Kılıç, E.; Akgün, Özcan E.; Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Cavkaytar, Atilla. (2013). Özel Eğitime Gereksinim Duyan Çocuklar ve Özel Eğitim., İ.H. Diken (Editör). Özel Eğitime Gereksinimi Olan Öğrenciler ve Özel Eğitim. Sekizinci Baskı. Ankara. Pegem A Yayıncılık, ss. 1-28.
- Çayır, A. (2017). İlkokuma Yazma Öğretimi Sürecinde Sınıf Öğretmenlerinin İletişim Niteliklerinin Belirlenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education-CIJE, 6 (1), ss.140 –156.
- Çömlekçi, N. (2001). Bilimsel araştırma yöntemi ve istatiksel anlamlılık sınamaları. Eskişehir: Bilim Teknik Yayınevi.
- Friend, M. (2006). Students with Physical and Health Disabilities. Special Education: Contemporary Perspectives for School Professionals, Idea 2004 Update Education Pearson Education, Chapter:13, pp.486-527.
- Gürsel, O. (2013). Görme yetersizliği olan öğrenciler. İbrahim H. Diken (Ed.), Özel eğitime gereksinimi olan öğrenciler ve özel eğitim içinde (s.217-249). Ankara: Pegem A yayıncılık.
- Tekinarslan Çifci, İ. (2013). Zihinsel yetersizliği olan öğrenciler. İbrahim H. Diken (Ed.), Özel eğitime gereksinimi olan öğrenciler ve özel eğitim içinde (s.135-166). Ankara: Pegem A yayıncılık.
- Tiryaki, E. N. (2014). Ortaokulda Öğrenim Gören İşitme Engelli Öğrencilerin Yazılı Anlatım Beceri Düzeylerinin Belirlenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(26), s.247-258.
- Mete, P., Çapraz, C., & Yıldırım, A. (2017). Zihinsel Yetersizliğe Sahip Öğrenciler İçin Fen Eğitimi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(1), 289.
- Onan, B. (2017). Dil eğitiminin temel kavramları. Ankara: Nobel Yayınları.
- Turan, F. ve Şipal, F. R. (2006). İşitme engelli çocuklarda dil gelişimi, Eğitim Bilimleri ve Uygulama Dergisi, 5 (9), ss. 95-110.
- Yalçın, A. (2002). Türkçe öğretim yöntemleri yeni yaklaşımlar. Ankara: Akçağ Yayıncılık.
